Entradas nuevas por andramari

  DSC01653 1988. urtean, zaragi-dantzaren jai giro jatorrak kutsatuta, Andra Mariko neskek herriko kaleetan inauteri dantzaren batekin parte hartu nahi zutela sentitu zuten. Euskal Herrian dagoen inauteri dantzen aberastasuna ikusita, zein hartu aukeratzeko orduan, ikasteko erraza eta ikusgarria izatea, eta leku batetik bestera festa egitea ahalbideratzea jarri zituzten betebeharreko baldintza bezala (modu horretan, dantza taldeko neskez gain, dantzariak ez ziren beste lagunek ere parte hartu zezaketen, jai giroa nabarmenki aberastuz).

Azkenean, Baztanen kontserbatu izan den sagar-dantza plazaratzea erabaki zuten. Alabaina, garai bateko Baztango espazio publikoak (Europakoak bezala) gizonei zegozkien esparruak ziren, batik bat jai eta ospakizun egunetan. Arrazoi horregatik, sagar-dantza dantzatzea mutilei zegokien eta beraz, bere alde estetikoa gizonezkoena dala ikus daiteke: praka eta alkandora zuriak, gerriko gorria eta koloretako zintaz beteriko ttuntturroa.

Gaur egun, ordea, kaleak genero bereizketatik aske daude eta inauteriaren espirituaz mela-mela eginda, aurpegietan biboteak, bizarrak eta gizonezkoei zegozkien apaindura guztiak margotu eta aipatutako arropak jantzita, kalera irteten dira taldeko neskak sagar-dantza antzeztera. Geroztik, sagar-dantza dantzatzen, txistuaren musikaren laguntzaz Galdakaoko kaleetatik abesten eta, noizean behin, tabernaren baten eztarria freskatzen ibiltzen dira.

Inauteriak

Milaka urtetan Europako Herri zaharrentzat munduaren hasiera irudikatzen duen antzerkia izan da inauteri garaia, bizitza eta heriotzaren teatro magikoa antzezteko sasoia. Otsaileko lehenengo ilargi betea pasatu eta Santa Agedako makilek bere kolpe erritmikoekin lurra itzartu ostean, inauteriaren aro sakratua hasten zen.

IMG_5854aEuskal Herriko hainbat herritan ospatzen ziren inauteri tradizionalak Galdakaon ere ezagutaraztea oso interesgarria zela ikusirik, Goizuetako zaragi dantza antzeztea erabaki genuen: Mairu eta kristauena deitzen den dantzetariko bat legez interpretatzen da; Mairua (zaragiduna) bizitzako alde txarraren irudikapena litzateke eta horregatik dantzariek (gizarteak) jo egiten dute, gizartean gertatutako gaitz guztien erruduna delako. Bere garaian, arropak prestatu, sagiak erosi, eta abar egiteko moldatu ginen eta gure herriko kaleetatik antzezpena egitea lortu genuen. Goizuetako inauteriak hurrengoan datza:

 Hamabi edo hamalau mutil gazte kalerik kale ibiltzen dira, zuriz jantzita eta koloretako zintaz horniturik elkarrekin ondo bazkaldu ostean, urretz makilez armaturik irteten dira kalera. Haietako bik zagi bat daramate lepoan lotuta, urdin ilunez jantzita doaz, eta bai eskuak bai aurpegia beltzez margotuta daukate, bufoien antzera. Bi hauek mutiko eta neskatilen atzetik ibiltzen dira saltoka eta korrika, haien aurpegi zikinarekin besteen aurpegiak beltzez margotzeko asmoz; beste dantzariak, bitartean, makilekin zagiak astintzen dituzte. Soinulari edo eta trikitilariren bat joaten da haiekin eta tarteka "zagi-dantza" edo “zaragi-dantza” antzezten dute.

Maiatzeko Erregina

Euskal Herrian zehar Maiak, Erregiñetan, “Las Mayas” etabarreko izenarekin ezagutu izan den ospakizun hau, emankortasunaren inguruko jaia da. Europako herri zaharron bizimodua naturari sakonki lotuta egon da milaka urtetan zehar, bizitza eta heriotza naturaren emankortasunaren araberakoak izan direlako.

Comentarios nuevos por andramari

No hay comentarios de andramari todavía.